Lokasyon bilgisi eklenebilir dataların yönetildiği bir araç olarak CBS için artık sınırlar aşılmıştır. Savunma sistemlerinden sürücüsüz araçlara, arkadaş bulmaktan suç tahminine çok geniş bir çerçevesi var CBS’in.

Ülkemizde ki uygulamalardan yola çıkarak "hedef kitle tespiti", "lokasyon bazlı potansiyel ölçümü", "GeoMarketing", "adres yönetimi" açısından konuyu sınırlandıracağız ve detaylandıracağız.

CBS şirket yönetimi için bir bilgi seviyesidir. Bir yatırımdır. Öğrenilmesi zor bir konudur, zahmetlidir, personel bulması zordur. Faydaları ise zaman, iş gücü, paradan tasarruf, yatırımın riskinin düşürülmesi gibi karlılığa direkt katkıdır.

CBS kavramı yöneticilerde kuşak değişimi ile beraber şirket yönetiminde yeralmaktadır çoğunlukla. Kurumsallaşmaya bağlı olarak kabul görmektedir. Yatırım büyük bir grubun yeni girişimi değilse, belirli bir operasyonel büyüklüğe ulaşmadan CBS yatırımı yapılmıyor. Oluşan operasyonel ihtiyacı şirket öncelikle kendi içinde çözmeye çalışıyor, başlangıçta. Sonra profesyonel çözüm arıyor.

Son 3-4 yılda "tüm" yazılımcılar ve veritabanı yöneticileri için CBSye dokunmak kaçınılmaz hale geldi.

Özel Piyasada Kimler CBS Kullanıyor.

Dünya Genelinde özellikle savunma, sağlık, eğitim, güvenlik, yoksullukla savaş, arazi yönetimi, orman yönetimi, kent yönetimi, hidroloji, tarım, hayvancılık, iklim değişimi, risk hesaplama gibi konularda büyük CBS projeleri yürütülmektedir.

Ülkemizde özel sektörde CBS kullanımı yaygınlaşmaktadır. Tabana yayılmaktadır. Yakın zamanda vazgeçilmez araç olacaktır çoğu sektörde.

1. Bayilikleri olan, franchise veren, şubeleri olan perakende firmaları
2. Elektrik, su, gaz dağıtımı yapan firmalar
3. Büyük sayılarla müşteri yönetimi yapan firmalar
4. Lojistik ve kargo firmaları
5. Pazarlama firmaları
6. Dağıtım firmaları
7. Personel taşımacılığı yapan firmalar
8. Emlakçılar
9. Banka ve finans kurumları
10. Sigorta firmaları
11. Gsm firmaları
12. Telefon ve Telekom firmaları
13. Reklam firmaları
14. Ekonomi, politika, iklim, sosyal araştırmalar

CBS bir çok farklı amaçla, çok farklı sektörlerde kullanılmaktadır.

Hedef Kitle ve CBS

Hedef kitle konusu CBS ile birlikte lokasyon bazlı bir kavram haline geldi. “Markamız üst gelir sınıfını hedef kitlesine hitap etmektedir” artık eksik bir cümledir. Bu üst gelir nerede, ne zaman satın almaya gitmektedir, nerede oturmaktadır, nerede çalışmaktadır sorularının cevapları aranmaktadır. Bu bahsedilen kitleye daha yakın olmak istenmektedir. Hedef kitlenin sosyo-ekonomik özellikleri kadar nerelerde yoğunlaştığı da artık önemli hale gelmiştir. Bir defa hedef kitle özellikleri belirlendikten sonra yoğunluğu ve miktarı ölçülür. Hedef kitlenin doğru tespit edilip edilmediği de test edilebilir.

Sosyo-Ekonomik Statü yani SES ya da Gelişmişlik seviyesi bir çok disiplin için önemli bir datadır. Ülkemizde bu konuda ciddi bir sorun vardır. Mahallelinin nasıl bir işi var, ne kadar vergi veriyor, ne kadar geliri var, dairesinde kaç kişi yaşıyor, oturduğu ev kendisinin mi kira mı… bu bilginin en son yayınlanma tarihi 2002. Sonrasında mahalle bazlı bu bilgi yayınlanmadı. Bu bilgi olmadan yatırımlar kısmen kör yapılmaktadır.

Lokasyon Bazlı Potansiyel Ölçümü

Sizden alışveriş yapan insanlar hangi mahallelerde yoğunlaşıyor – bu mahallelerin sosyo-demografisi nedir? Bu sorunun cevabını kritiktir. Benzer sosyo-demografik özellikteki mahallelerde ama henüz tam potansiyel satış yapılmayan yerler yatırım bölgeleridir. Burada bu demografinin nüfus yoğunluğu, hane sayısı, toplam nüfus ve yaş grupları da diğer potansiyel değerlendirme elementleridir.

100 şubesi olan bir firma 20 tane daha şube açmaya karar vermiştir. Bu yeni şubeler nerede olacaktır? Tabi ki hedef kitlenin en yoğun ve miktarının en çok olduğu bölgelerde. Bu klasik bir CBS analizidir. Sokak ya da mahalle bazlı olarak eldeki verilerden yola çıkarak bu analiz yapılabilmektedir. Bu analiz sonuçları kişisel yorum içermeden, sayısal değerlerle ifade edilebilecek formatta olmalıdır.

Geomarketing ve Spatial İşyeri Datası

Geomarketing pazarlama faaliyetinin içine CBS’in dahil olma durumudur. Öyle bir satış ve pazarlama organizasyonu yapmalısın ki az yakıt, az personel, az araç, az zaman harcayıp daha çok müşteriye ulaşmalı, daha çok satış yapmalısın.

Hangi tür coğrafyalarda ya da semtlerde faaliyetlerin daha iyi sonuç veriyor. Hedeflediği işyerleri en çok nerede, büyüklükleri nedir. Müşterin olma ihtimalleri nedir. Bu müşterileri hangi sıra ile takip etmelisin. Hangi tür bir araç ile sahaya çıkmalısın. Sahada çalışma önceliğin olan bölgeler nereler. Bu soruların cevabını CBS araçları ve analizleri ile cevaplayabilirsin.

Bununla birlikte, veritabanı yönetimi ile ulaştığın ve müşterin olan, ulaştığın ve bir daha ziyaret edeceğin, ulaştığın ama reddedildiğin, gitmeyi planladığın, gidebileceğin ama varlığından haberin olmayan müşterileri online olarak yönetebilir. Bu bilinç hızla gelişmektedir.

Adreslerin Yönetimi

Ülkemizde 1.100.000 sokak var. Bu sayı yıllık %5-6 oranında değişiyor.

Her ne kadar artık tanıdıklarınıza mektup yazmıyor olsanız da posta özellikle kargo kurye hizmetleri hergün daha çok kullanılıyor.

Posta kutunuz eskisinden daha dolu (siz çoğuna bakmıyor olsanız da), kuryeler kapınızı paket ya da evrak için çalıyor, motor kurye büyük şehirlerde çok yaygın.

E-ticaret hacmi her geçen gün artıyor. Yemek ve su gibi temel ürünlerin teslimatı, kuru temizleme taksi gibi hizmetlerin adrese verilmesi artık tamamen konum/adres tabanlı çalışıyor.

Yerine ulaşmayan her bir değerli evrak, reklam, pizza, hamburger, kurye, kutu, haciz, kargo v.s’nin ülkemize getirdiği yük milyonlarca dolarla ölçülebilir, rahatlıkla. Sadece 5milyon kredi kartı müşterisi olan bir bankanın adreslerin düzensizliğinden dolayı yıllık kaybı ne kadardır?

Büyük bir caddenin adının değişiminin maliyet kalemleri: sokak tabelaları. Kapı no plakaları. Kişilerin kurum ve kuruluşlardaki adreslerinin tamamının değiştirilme ihtiyacı, posta ve kurye firmalarında ki adres kaosu. Size ulaşmayan kredi kartınız. Lahmacununuzu getiren çocuğun kaybolması…

Adres bozukluklarının temel nedenleri

• Kentlerimizin düzensiz olması nedeni ile il-ilçe-belediye-mahalle/köy-sokak –kapı no sisteminin ülke genelinde varolmaması. Numaratajın varolmaması veya tamamlanamamış olması
• Bu sistem içindeki öğelerin sıklıkla, plansız değiştirilmesi: yetkisini kullanan kurumların teknik yetersizlikleri ve yetkinin keyfi kullanım (30-40 yıllık sokak adının bir kişinin kararı ile değiştirilebilme pratiği). Uavt kodu kavramının önemini bilmeyen kişi ve kurumlar.
• İnsanlarımızın adreslerini bilmemesi veya düzgün yazmayı umursamaması
• Adres kayıt sisteminin önemini anlamayan firma yöneticiler
• Var olan adres karmaşasını yönetmenin önemini anlamayan hepimiz